De Canopus ADVC-100

Als u de afgelopen jaren op een van de bijeenkomsten geweest bent, heeft u misschien al gehoord dat we in ACE-verband wat hardware hebben aangeschaft. Het gaat o.m. om een zogenaamde Analoog-Digitaalconverter voor beeld en geluid, de Canopus ADVC-100. Achter deze ingewikkelde termen gaat een klein doosje schuil, dat veel van onze leden handige diensten kan bewijzen. Door zijn relatief hoge prijs (vanaf 200 euro) is dit soort apparatuur voor de individuele gebruiker eigenlijk niet te betalen. De meeste kopers zullen dan ook vakmatig met dit soort werk bezig zijn.

Maar voor de 'gewone' computergebruiker kan het natuurlijk wél interessant zijn, en daarom leek het ons een goed idee, deze Canopus gezamenlijk aan te schaffen. Tegen een kleine vergoeding is het apparaat voor leden van Apple Club Eindhoven voor een periode van 2 weken te lenen.

Meer recent hebben we ook een wat modernere versie van een Analoog-Digitaalconverter gekocht, namelijk een “Intensity Shuttle for Thunderbolt”. Op deze pagina bespreken we verder enkel de Canopus. Als u de Intensity Shuttle wilt gebruiken, heeft u wellicht toch iets aan deze pagina, want in grote lijnen werken beide apparaten ongeveer hetzelfde. We zijn echter nog steeds op zoek naar iemand die voor wat betreft het gebruik van de Intensity Shuttle een “stappenplan” of iets dergelijks wil schrijven. Onderstaande beschrijving van de werkwijze met de Canopus is overigens flink gedateerd, dus u zult wellicht onverwachte zaken tegenkomen. Voor aanvullingen/wijzigingen houden we ons aanbevolen!

Wat kunt u er mee?

Zoals al gezegd, gaat het om een analoog/digitaal-converter. Dat betekent dat u met dit apparaat (analoge) geluids- en videosignalen om kunt zetten naar digitale signalen, en omgekeerd.

- U kunt geluid van uw pick-up, cassetterecorder, radio, TV, enz. via dit apparaat digitaliseren en via de FireWire-interface in uw Mac binnenhalen. Op zich is dit niet zo opzienbarend - u kunt dit ook met bijv. een iMic, een klein USB-apparaatje dat luttele tientjes kost.

– U kunt bewegend beeld (met of zonder geluid) op dezelfde manier binnenhalen op uw Mac. Het kan dan gaan om videocassettes, VideoCD's, DVD's, TV-uitzendingen, enzovoorts.

– U kunt het beeld van uw eigen Mac opnemen alsof het een video is. Bewegende 'screenshots' dus als het ware.

Hoe gaat dat dan?

Zoals u wel zult weten, is uw Mac een digitaal apparaat. Digitaal, dat wil zeggen dat het werkt met informatie die is opgebouwd met behulp van "enen en nullen" (twee niveau's). Beeld- en geluidsinformatie, zoals onze ogen en oren die kunnen verwerken, is analoog, dat wil zeggen opgebouwd uit (oneindig veel) niveau's. De Canopus kan tussen deze twee "talen" als "vertaler" dienen, oftewel converteren. Er zitten daarom op het Canopus-kastje een aantal ingangen en uitgangen. Sommige aansluitingen kunnen voor zowel ingang als uitgang gebruikt worden. De ingangen zijn aangeduid met de tekst "IN", de uitgangen met "OUT", en waar zowel in- als uitvoer mogelijk is, staat dat aangegeven met "IN/OUT".

Kabels & stekkers

Om met dit apparaat te kunnen werken, zult u wat af moeten weten van de te gebruiken kabels en stekkers. U ziet nogal wat aansluitingen op de Canopus. In de meeste gevallen zult u er maar enkele gebruiken.

Instellingen

Op de Canopus valt op zich weinig in te stellen. Het belangrijkste is dat de kleine DIP-switches onderop het apparaat in de juiste positie staan. Als standaardstand kunt u de hieronder in groen aangegeven instelling hanteren. Verander deze alleen als u goed weet wat u doet.

Wij werken in Nederland en veel andere Europese landen met de PAL-standaard; daarom schakelaartje 1 in stand "ON". De stand van schakelaartje 2 is alleen bij NTSC van belang. Door schakelaartje 3 in de stand OFF te zetten, blijft het geluid gelijk lopen met het beeld. Laat schakelaartje 4 in de OFF-stand voor de beste geluidskwaliteit. Schakelaartje 5 zorgt er voor, dat de Canopus bij het aanzetten (als eerste) in de Analoge danwel Digitale stand staat. En schakelaartje 6 zorgt ervoor, dat de Canopus automatisch dan wel handmatig ingesteld wordt voor digitale danwel analoge invoer. Bij handmatig instellen gebruik je daarvoor de chroomkleurige knop links op de unit. Met de blauwe LED's is te zien op de Canopus op dat moment op digitale of analoge invoer staat.

Dus: hoe sluit ik het zaakje aan?

Sluit om te beginnen de Canopus aan op het lichtnet, via de bijgeleverde adapter. Het stekkertje van de adapter past achterin de Canopus. Gebruik NOOIT andere adapters - zo kunt u het apparaat definitief naar de Filistijnen helpen!

De Canopus verbinden met uw Mac verbinden is niet zo moeilijk. U gebruikt hiervoor de bijgeleverde FireWire-kabel. Deze steekt u met het "kleine" stekkertje aan op de FireWire-poort, rechts-voor op de Canopus. De andere (bredere) stekker past dan in de FireWire-poort van uw Mac.

Op de voorkant van de Canopus zitten 3 tulpaansluitingen voor Audio-links en -rechts en Video. De stekkers van de donkerblauwe, 5 meter lange Composite-kabel passen hierin (overigens passen ze door een domme constructie niet zo geweldig goed). Natuurlijk moet u letten op de kleurcodering van de 3 stekkers. Op de foto's ziet u overigens een ander merk kabel, die er iets anders uitziet.

Met de bovenstaande SCART-adapter kunt u de lange Composite-kabel aansluiten op uw TV, Video-recorder en dergelijke. Als u hiervan wilt opnemen, zal de schakelaar op de adapter op "OUTPUT" moeten staan. U wilt immers beeld vanaf uw TV/video/DVD-speler uitvoeren naar de Canopus en uw Mac!

En dan: iMovie

Voor het 'binnenhalen', opslaan en bewerken van video is Apple's iMovie de eenvoudigste keuze. Als uw Mac geschikt is voor het bewerken van video, staat het programma waarschijnlijk al op uw harde schijf geïnstalleerd, want het wordt al geruime tijd gratis meegeleverd bij iMacs en PowerMacs. We kunnen u ter studie de pdf-documenten van Apple aanraden, die te vinden zijn in LibraryDocumentationiMovieDutch. Voor een uitgebreide bespreking van de werking van iMovie verwijzen we u graag naar deze documentatie en de site van Apple, of de diverse boeken die erover verschenen zijn. Maar we kunnen wel even met reuzemijlslaarzen door de beginfase lopen. U dient, om te beginnen, wel beschikken over minimaal 256 MB RAM en 2 GB vrije schijfruimte. Die 2 GB is overigens echt een minimum, want 30 minuten video neemt al 6 GB in beslag!

Dit is waarschijnlijk het beeld dat u te zien krijgt, als u iMovie opgestart heeft, en een "Project" heeft aangemaakt. De aanduiding "Camera aangesloten" geeft aan, dat iMovie een beeldsignaal binnenkrijgt. Rechts ziet u het archiefpaneel, dat nu nog leeg is. Onder het "weergave-paneel" ziet h een reeks knopjes en schuifjes. Belangrijk is daarbij de modusknop, die in dit stadium in de "camera-modus"-stand moet staan (en niet in de "bewerkings-stand", aangegeven door een schaartje). Daarnaast ziet u een "importeer"-knop en een vijftal knoppen, zoals u die ook van uw video- of cassetterecorder kunt kennen: terugspoelen, stop, afspelen, pauze, en vooruitspoelen.

Rechtsonder, aan het groene balkje, kunt u zien dat de harde schijf al aardig vol zit. Liever maar wat ruimte vrijmaken dus, want video kost veel schijfruimte! Overigens zal de kleur van het balkje veranderen in rood, als u écht in de gevarenzone zit.

Als u vervolgens de "play"-knop indrukt (die met het zwarte driehoekje) ziet u, als het goed is, een beeld verschijnen. U hoort bovendien ook geluid, aangenomen dat u de schuifknop in het midden van het venster niet helemaal naar links geschoven staat. Op zich gebeurt er nu nog weinig: u kijkt video via uw Mac, maar neemt nog niets op. Daarvoor dient namelijk de knop "Importeer".

Op het moment dat u deze "Importeer"-knop indrukt, begint u met het opnemen van het audio- en videosignaal. U ziet in het archiefpaneel rechts een verkleinde versie van het eerste beeldje van uw filmfragment. Erbij staan ook aanduidingen die tijdsduur aangeven.

Als u langere tijd opneemt, zult u merken dat iMovie de opname automatisch in stukken van ongeveer 9,5 minuten hakt. Dat is overigens geen probleem: bij het afspelen lopen deze 'stukken' automatisch in elkaar over. U merkt dan niets van een overgang (tenzij u dat zou willen). Als u kortere stukjes opneemt, komen deze allemaal in het archiefpaneel te staan. Klaar voor gebruik, zogezegd.

MacroVision

In deze tijd waarin de DVD steeds meer terrein wint ten koste van de oude VHS-cassette, vragen veel mensen zich wel eens af wat ze met hun oude (voorbespeelde) VHS-tapes moeten. Niet alleen neemt de beeld- en geluidkwaliteit van deze tapes mettertijd af, maar op wat langere termijn zullen steeds meer mensen de VHS-speler de deur uit willen doen. De tapes nemen bovendien veel kastruimte in beslag.

De entertainment-industrie ziet natuurlijk het liefste, dat u uw oude VHS-tapes weggooit en dezelfde films op DVD koopt. Niet alleen zijn DVD's voor de industrie véél goedkoper te produceren, de vraagprijzen liggen fors hoger dan bij VHS-tapes. De winstmarge op DVD's is dus veel groter, en bovendien betaalt u zo dezelfde film (dus dezelfde licentie) verschillende malen.

Op bijna alle in de handel verkrijgbare, voorbespeelde VHS-tapes en DVD's komt u wel ergens (héél klein) het MacroVision-logo tegen. Onder het logo ziet u soms de kreet "Quality" staan. De 'entertainment mafia' (als dat geen pleonasme is) bedoelt dan de "quality" van hun bankrekeningen, want het enige doel van deze Macrovision is de consument te beletten, banden en DVD's te kopiëren. (Overigens zijn er verschillende methoden om deze kopiëerbeveiliging te omzeilen bekend.)

Maar de wet staat het maken van één kopie van dergelijke auteursrechterlijke werken voor persoonlijk gebruik toe (u betaalt daar zelfs voor via de aanschaf van blanco CD's en DVD's):

Bij het maken van zo'n privé-kopie vormt de Macrovision-kopieerbeveiliging uiteraard een belemmering. Macrovision maakt het kopiëren niet totaal onmogelijk, maar de beeldkwaliteit loopt zo sterk terug dat het beeld soms nauwelijks te bekijken is. U ziet ook aan het rode knipperende STATUS-ledje op het front van de Canopus, dat er Macrovision actief is.

Gelukkig is de Canopus echter uitgerust met een (verstopte) functie die Macrovision onschadelijk maakt. U activeert deze functie door de zilveren "analoog/digitaal-selectie"-knop links op het apparaat gedurende minstens 15 seconden ingedrukt te houden, terwijl het apparaat aanstaat. Let wel op: U moet dit elke keer doen nadat u het apparaat heeft uitgezet!

Overigens zijn de bollebozen van ons aller Nederlandse regering en parlement van plan, het omzeilen van dergelijke kopieerbeveiligingen op termijn strafbaar te stellen. Daarbij dreigt dus de vreemde situatie, dat u recht heeft op (en betaalt voor) het maken van een kopie voor privégebruik, maar dit kopiëren in de praktijk onmogelijk wordt gemaakt, en u strafbaar bent als u van uw recht gebruik probeert te maken door de kopieerbeveiliging te omzeilen. De tijd zal leren of de soep zo idioot heet gegeten wordt als-ie wordt opgediend. Wij wensen onze vertegenwoordigers in Den Haag en Brussel ondertussen veel wijsheid toe - ze kunnen wel wat extra gebruiken tenslotte...

Tenslotte...

Daarmee eindigen we onze beginnersles iMovie. Het eigenlijke werk begint natuurlijk nog maar pas! U kunt de fragmenten die u rechts in uw archief ziet, in stukjes snijden; u kunt ze met uw muis naar de 'fragmentenviewer' onderin het venster slepen en ze op volgorde zetten. En daarna kunt u met iMovie beeldovergangen en titels toevoegen. De benodigde knoppen vindt u onder het archiefpaneel.

De laatste knop in dat rijtje is bedoeld om het zo ontstane 'project' door te geven aan iDVD, het gratis Apple-programma waarmee u (op nogal primitieve en niet zo gebruikersvriendelijke wijze) een DVD-interface kunt maken en een DVD kunt branden. Uiteraard moet uw Mac dan wel beschikken over een DVD-brander. Voor mensen die dieper (en professioneler) in de video-materie willen duiken, zijn er programma's zoals Apple's Final Cut Express, Final Cut Pro en DVD Studio Pro.